Sveerjesne politihke saemien unnebelåhkoen vööste lij såemiesmearan stuvresovveme assimileeremen vööste, såemiesmearan segregeereme. Nöörjesne politihke daamtaj gohtjesovveme daaroedehteme, dan åvteste åejvieulmie lij gïeleldh jïh kulturelle målsomem eevtjedh saemien årroji luvnie, guktie dah ellieslaakan sjïdtin goh jienebelåhkoen årrojh gïelesne, kultuvresne jïh vuekine. Vihkielommes dïrrege daam politihkem tjïrrehtidh lij skuvlesysteeme.
Voestes gyhtjelasse daennie bielieprosjektesne lea dan åvteste: Guktie internaateskuvlh åarjelsaemien dajvesne evtiedimmiem åarjelsaemien kultuvreste, gïeleste jïh identiteeteste baajnehtin, jïh guktie åarjelsaemien mojhtesekultuvre lea daejtie dååjrehtimmide jïh konsekvenside daejstie prosessijste reereme?
Vihkele konsekvense daejstie politihkeles prosessijste lij sertiestimmie gïeleste jïh aaj kulturelle identiteeteste boelvi tjïrrh, tjarke geahpani åarjelsaemien seabradahkine, jïh gïele lij gaarveneminie. Mubpie gyhtjelasse daennie bielieprosjektesne lea dan åvteste mah konsekvensh gïeleteehpeme lea åtneme åarjelsaemien identiteeten gaavhtan: Guktie minngebe boelvh aarebi boelvi veeljemem vuarjasjieh, mejtie lin veeljeme gïelem jarkelidh jallh dam båeries gïelem vaarjelidh? Jïh guktie jïh mennie mieresne gïeleldh veeljemh identiteetem voerkeslaakan krööhkestin?
Gåalmede bielie gyhtjelassijste goerehte mej vaestiedassigujmie jïh strategijigujmie åarjelsaemien seabradahke deadtovem dåastoehti assimilasjovnen jïh integreeremen bïjre, aktene ektie njieptjesne. Gåessie veelji jïjtjemse sjïehtedidh jïh gåessie veelji vuastalidh? Jïh mojhtesekulturolle tjoevkesisnie: guktie lea åarjelsaemien identiteetem hammoedamme jïh rååresjadteme reeremen tjïrrh daejstie dejpeli dååjrehtimmijste?